Syekh Abdul Aziz Mu’ammar W. 1985, dalam usia 175 tahun, ulama besar, seorang saleh, pemuka Tarekat Naqsyabandiyah Khalidiyah
Ketika hendak membicarakan ulama-ulama terdahulu, penulis teringat pada bait syair dalam kitab Mawahib Rabbil Falaq Syarah Qashidah Bintil Mailiq. Kitab ini buah tangan Maulana Syekh Isma’il bin Abdullah al-Khalidi Naqsyabandi Simabur Al-Minangkabawi (terbitan Maktabah Islamiyah, Bukittinggi, tahun 1928). Dimana bait ini yang selalu membuat saya rindu ulama-ulama silam, membuat air mata tidak tertahan. Gubahannya ialah:
لى سادة من عزهم # أقدامهم فوق الجباه
إن لم أكن منهم فلى # فى حبهم عز و جاه
“Bagiku ada tuan-tuan,
Dimana mereka dimuliakan,
Tapak kaki mereka di atas segala dahi.
Walaupun aku bukan bagian dari mereka,
Namun mencintai mereka adalah kemuliaan dan tuah.”
Kita kembali pada Al-Mu’ammar Syekh Abdul Aziz “Beliau Simpang Kapuak”, beliau wafat pada tahun 1985, dalam usia 175 tahun. Beliau salah seorang ulama besar yang berusia panjang. Ia juga dikenal seorang saleh, pemuka Tarekat Naqsyabandiyah Khalidiyah dan pendidik yang karismatik.
Surau Syekh Abdul Aziz Mu’ammar ini berada di Simpang Abu, Mungka, kab. Lima puluh Kota, Prov. Sumatera Barat. Mozaik mengenai beliau diperdengarkan orang tua-tua.
Ketika bergolak, banyak penjarah masuk kampung. Maka beliau berdiri di sebuah bukit, berdo’a, entah apa yang beliau baca. Ajaibnya, setelah beliau berdo’a, nagari Simpang Kapuak tidak terlihat oleh musuh. Pesawat-pesawat lalu lalang di udara, tapi tidak melihat kampung itu, yang terlihat hanya seperti rimba saja. Itu salah satu tuah keramat beliau.
Mengenai kesalehannya, beliau sudah sepuh hingga rabun, namun beliau tetap melaksanakan salat jama’ah. Beliau tidak meminta tolong untuk berwudhu’. Dibuatkanlah bambu tempat beliau bergantung ke tempat wudhu’ sehingga dengan begitu beliau dapat sendiri berwudhu’. Mendekati usia beliau menutup mata, mata beliau kembali nyalang seperti sedia kala.
Kebiasaan beliau ialah mendo’akan anak-anak yang temuinya di jalan. Anak-anak itu dipegang kepalanya, lalu dido’akan dengan do’a yang cukup panjang.
Dalam Tarekat Naqsyabandiyah Khalidiyah, beliau bersanad kepada Syaikhul Masyaikh Ulama Minangkabau, Syekh Muhammad Sa’ad bin Tinta’ al-Khalidi “Baliau Surau Baru” Mungka, (wafat 1920).
Pesan beliau, “Yuang (sebutan bagi lelaki Minangkabau), banyak-banyak baibadah (beribadah), toguah (teguh) di situ.” Kata empunya cerita, istiqamah beribadah itu ilmu ter”mangkus”.
“Untuk cerita menutup tulisan kali ini, ada salah satu riwayat cerita mengenai Syekh Abdul Aziz Mu’ammar pernah diterima. Tiga hari sebelum kepergian wafat, beliau mengumpulkan anak-anak dan cucu-cucunya. Beliau memberikan pilihan, yakni; “Kalian ingin sayak dishalatkan atau saya menghilang saja?” Dan dipilihlah oleh anak-anak cucu-cucu beliau untuk beliau nantiknya dishalatkan disaat meninggalnya beliau.”
