Telah berpulang ke rahmatullah Buya Khatib Yaman bin Syekh Habib Ongku Rancak. Beliau berpulang pada sore hari (28/11/22) sekitaran pukul 17.30. Ia adalah guru kita bersama, Oyah Balubuih Telah Berpulang.
Sedikit cerita mengenai Buya Khatib Yaman, beliau ialah penerus ke 5 dari Surau Tobiang Balubuih. Ayah beliau Syekh Habib Ongku Rancak, merupakan murid kesayangan dari Syekh Mudo Abdul Qadim. Bahkan kabarnya hingga pasangan dari Syekh Habib Ongku Rancak ( Ibu Buya Khatib Yaman ) pun Syekh Mudo lah yang mencarikan dan juga menikahkan.
Kehidupan masa kanak-kanak Buya Khatib yaman selalu bersama Syekh Mudo. Bahkan nama ( Yaman ) yang beliau sandang pun ialah nama pemberian dari Syekh Mudo. Mulanya nama dari beliau ialah Yapan, namun nama itu kemudian diganti oleh Syekh Mudo menjadi Yaman.
Ketika Buya Khatib Yaman masih anak-anak, beliau mendapatkan pelajaran berharhga yang cukup banyak dari Syekh Mudo Abdul Qadim. Pernah suatu ketika, beliau makan di dekat Syekh Mudo Abdul Qadim. Ketika itu nasi banyak yang berserakan di lantai, maklumlah ketika itu beliau masih anak-anak. Melihat hal tersebut, menurut penuturan Buya Khatib sendiri, Syekh Mudo Abdul Qadim. langsung mengambil butiran-butiran nasi yang berserakan tersebut, dan beliau berkata: “Nasi ini, menjadi seperti ini dan dapat kita makan tidaklah melalui proses yang instan, memerlukan waktu yang lama serta jerih payah, dan beliau memakannya didepan Buya Khatib yang masih kecil itu. “Dapat kita petik hikmah disini agar supaya kita dapat mensyukuri nikmat pemberian Allah, dengan tidak menyia nyiakan setiap nikmat tersebut.
Selain aktif sebagai mursyid, Buya Khatib Yaman juga ikut turun tangan dalam hal mengajarkan Silek Kumango. Banyak sudah murid beliau, diantaranya ialah Buya Apria Putra Tuanku Mudo Khalis dan Buya Fakhry Emil Habib Tuangku Rajo Basa, banyak sudah murid yang beliau khatamkan, dan diberi amanah untuk mengajar.
Namun di samping itu perlu juga dirasa untuk memperkenalkan siapa saja guru dari Buya Khatib Yaman. Untuk belajar al-Qur’an, Buya Khatib belajar dengan Syekh Datuak Batuah di Surau Pondom, Guguak Nunang.
Untuk ilmu Tarekat dan dunia persulukan Buya Khatib berguru kepada dua ulama terkemuka, diantaranya Syekh Nurullah Datuak Anso bin Maulana Syekh Mudo Abdul Qadim. Beliau juga berguru kepada Syekh Jalinus Ongku Padang ( Tabek Panjang ).
Cerita yang selalu akan saya ingat dari beliau ialah, ketika tubuh mungil beliau terombang ambing disaat kondisi berdesak-desakan dalam mengangkat keranda yang didalamnya ada Maulana Syekh Mudo Abdul Qadim. Beliau waktu itu termasuk dari sekian banyak yang ikut menjadi saksi dari kemahsyuran dan kedahsyatan ribuan lautan manusia yang kala itu mengantarkan jasad Maulana Syekh Kudo Abdul Qadim. “Kutiko Itu Ambo Ketek, dan Ambo Lalu-Lalu (Lewat-Lewat) di bawah karondo Datuak Inyiak ” tutur beliau. Kini beliau Buya Khatib dipanggil oleh sang maha kuasa, namun untaian do’a akan selalu mengiringi beliau.
***
Syekh Mudo Abdul Qadim, didalam Tsabitul Qulub Jilid 3, berkata :
“Maka apabila hilang hamba dan hilang kalimat dan tinggal nur, maka nur itulah yang dinamakan dengan zikir Hakikat. Maka apabila hilang hamba hilang kulimah hilanglah pula nur maka pulanglah hak kepada yang mempunyai, dan kembalilah hamba kepada Tuhannya.”
Al-Fatihah ila ruhi Buya Khatib Yaman!!!
